یخ تجارت ایران و ترکیه در سه ماهه 2021 باز شد - شهر سرگرمی

ایران و ترکیه باوجود امضای موافقت نامه ترجیحی و سابقه دیرینه دادوستد، همچنان در رساندن حجم مبادلات خود به سطحی متناسب آب ظرفیت ها ناموفق بوده اند اما در سال های اخیر تحت تأثیر تحریم، تنش ارزی ایران و همچنین شیوه کرونا، مراودات دو کشور به پایین ترین میزان رسیده بود که فعلاً آمارهای رسمی از بهبود آن حکایت دارد.

تراز تجاری مثبت به نفع ایران

بر اساس آمارهای رسمی کشور ترکیه، مبادلات تجاری ایران با این کشور در فصل نخست 2021 میلادی بالغ بر 986 میلیون دلار بوده که نسبت به مدت مشابه در سال گذشته میلادی حدود 53 درصد افزایش نشان می دهد.

آنالیز های معاونت مالی اتاق تهران نشان می دهد: از مجموع 986 میلیون دلار تجارت ایران و ترکیه، حدود 505 میلیون دلار از آن مربوط به صادرات ایران به ترکیه و حدود 481 میلیون دلار آن مربوط به واردات ایران از این کشور اختصاص داشته است. این در حالی است که در فصل نخست 2020 میلادی، عمده تجارت ایران با ترکیه مربوط به واردات ایران از این کشور بوده است.

بر اساس این آمارها، در فصل نخست 2021، تراز تجاری ایران و ترکیه، به نفع ایران مثبت شده است؛ چراکه در این دوره باوجود افزایش 29 درصدی واردات ایران از ترکیه نسبت به مدت مشابه سال قبل، صادرات ایران به این کشور نیز با رشد قابل توجه 87 درصدی روبرو بوده و باعث شده تراز تجاری ایران با ترکیه از منفی 104 میلیون دلار در فصل نخست 2020 به مثبت 24.4 میلیون دلار در فصل نخست 2021 برسد. در حقیقت تراز تجاری دو کشور در این دو دوره معادل 128 میلیون دلار به نفع ایران تغییر نموده است.

فرایند فصلی تجارت ایران با ترکیه

آمارهای رسمی ترکیه نشان می دهد تجارت کالایی ایران و ترکیه از فصل دوم سال 2019 با افت شدیدی همراه بوده و فرایند نزولی تجارت با این کشور تا فصل دوم سال 2020 همچنان ادامه داشته است؛ اما پس ازآن فرایند صعودی در پیش گرفته و در فصل نخست سال 2021 برای سومین فصل پیاپی افزایش یافته است.

نکته قابل توجه اینکه واردات کالایی ایران از ترکیه از فصل دوم 2020 فرایند صعودی را شروع نموده اما در فصل اول 2021 پس از دو ماه متوالی با کاهش همراه شده و به کمترین مقدار خود از ابتدای سال 2019 تا به امروز رسیده است. هم زمان صادرات کالایی ایران به ترکیه که عمدتاً غیرنفتی بوده برای سومین فصل پیاپی افزایش یافته و در فصل نخست 2021 به 496 میلیون دلار رسیده است.

کالاهای صادراتی ایران به ترکیه

بازخوانی کارنامه تجارت ایران و ترکیه در سه ماهه 2021 میلادی حاکی از این است که 98.1 درصد از ارزش کل صادرات کالایی ایران به این کشور فقط 20 قلم کالا بوده که از تنوع پایین اقلام صادراتی ایران به این کشور حکایت دارد.

آنالیز فهرست 20 گانه اقلام صادراتی ایران به ترکیه نشان می دهد کالاهای فصل 39 کتاب مقررات صادرات و واردات شامل پلاستیک و اجزای آن با سهم 37 درصدی و پس ازآن، اقلام مشمول فصل 74 شامل مس و مصنوعات مس با سهم 19 درصدی، اقلام مشمول فصل 79 شامل روی و مصنوعات آن با سهم 11 درصدی و اقلام مشمول فصل 76 شامل آلومینیوم و مصنوعات آن با سهم 10 درصد از کل ارزش صادرات، بخش عمده صادرات ایران به ترکیه را تشکیل داده اند.

آمارها نشان می دهد این چهار گروه کالایی، در حالی در صدر فهرست فصول عمده صادراتی ایران به ترکیه قرار گرفته اند که ارزش صادرات آنها نسبت به فصل نخست 2020 با افزایش بیش از دو برابری همراه بوده است. آنالیز ها حاکی از این است که در میان 20 قلم نخست صادراتی ایران به ترکیه، صادرات محصولات صنعت آردسازی شامل مالت، نشاسته و فکول، اینولین و گلوتن گندم و همچنین فرآورده های سبزیجات، میوه ها و محصولات نباتی نیز با رشد روبرو شده است.

کالاهای صادراتی ترکیه به ایران

گرچه بخش عمده صادرات ایران به ترکیه در سه ماهه نخست 2021 منحصر به 20 قلم کالای صادراتی بود؛ اما آنالیز ها نشان می دهد 20 قلم عمده صادرات ترکیه به ایران در این فصل حدود 81 درصد از کل ارزش صادراتی ترکیه به کشورمان را در بر می گیرد و وضع این کشور ازنظر تنوع محصولات صادراتی، تا حدودی بهتری از طرف مقابل است.

آنالیز صادرات ترکیه به ایران در فصل نخست 2021 میلادی نشان می دهد بیشترین سهم از صادرات ترکیه به ایران مربوط به کالاهای فصل 84 کتاب مقررات صادرات و واردات شامل دیگ های بخارآب گرم، ماشین آلات و وسایل الکترونیکی و اجزا و قطعات آن بوده که درمجموع 17 درصد از کل ارزش صادرات ترکیه به ایران را شامل می گردد و ارزش آن با رشد حدود 13 درصدی نسبت به مدت مشابه سال گذشته به حدود 82 میلیون دلار رسیده است.

پس ازآن، اقلام مشمول فصل 55 شامل الیاف سنتتیک یا مصنوعی غیر یکسره با سهم 7.3 درصدی و اقلام مشمول فصل 39 شامل مواد پلاستیکی و اشیای ساخته شده از این مواد با سهم 7 درصدی در رده های بعدی این فهرست قرار دارند. آنالیز ها نشان می دهد در میان 20 قلم عمده وارداتی ایران از ترکیه در فصل نخست 2021، به غیراز اقلام مشمول فصل 55 (الیاف سنتتیک یا مصنوعی غیر یکسره) و اقلام مشمول فصل 47 (خمیر چوب یا سایر مواد الیافی سلولزی)، ارزش واردات سایر فصول نسبت به مدت مشابه سال قبل با افزایش همراه بوده است.