پیش داوری مانع ارتباط فیلم ساز و مخاطب می گردد
به گزارش شهر سرگرمی، متاسفانه باید گفت آن چه که مانع ارتباط فیلم ساز و مخاطبانش می گردد، پیش داوری است. قضاوتی که در همه امور زندگی ما جاری است و اغلب ما بر اساس آن نسبت به فیلم ها و مستندهای فراوری شده واکنش نشان می دهیم.
به گزارش خبرنگاران به نقل از روابط عمومی مرکز گسترش سینمای مستند و تجربی، تازه ترین برنامه نمایش فیلم کانون فیلم سینماحقیقت که شامگاه دوشنبه یازدهم شهریور برگزار گردید، به نمایش و نقد و آنالیز مستندهای شبیه سازی آقای زرد و حلب، سکوت جنگ اختصاص داشت.
در ابتدای این برنامه که با حضورماهان خمامی پور و پالیز خوش دل (کارگردان و تدوینگر فیلم شبیه سازی آقای زرد) و امیر اصانلو و سهراب خسروی (کارگردان و تدوینگر فیلم حلب، سکوت جنگ) برگزار گردید، ناصر صفاریان مجری برنامه و مسئول جلسه های نمایش فیلم ضمن اشاره به نقش تهیه نماینده در فراوری این فیلم ها از کارگردان های حاضر در جلسه خواست تا درباره شائبه سفارشی بودن این فیلم ها توضیحاتی ارائه دهند.
ماهان خمامی پور در پاسخ به این نکته گفت: برخلاف تصوری که وجود دارد شبیه سازی آقای زرد یک کار سفارشی نیست و موضوع و مضمون آن از طرف تهیه نماینده یا هیچ کدام دیگر از مراکز فیلم سازی ارائه نشده بود.
وی گفت: این فیلم، حاصل پافشاری من برای سفر به سوریه و دریافت مجوزهای لازم برای کار و فیلم برداری در بخش های مختلف این کشور بود.
خمامی پور اضافه کرد: خوش بختانه وقتی به سوریه رسیدم دستم برای انجام کارهای مختلف آزاد بود و به غیر از شهر تدمور که نزدیک خط مقدم نبرد با نیروهای داعشی بود، محدودیت خاص دیگری در زمینه هماهنگی و مجوز فیلم برداری نداشتم.
امیراصانلو نیز در پاسخ به این پرسش گفت: خروجی نهایی این دو فیلم نشان می دهد که آثاری سفارشی نیستند. دلیل اش هم این است که اتفاقاً اغلب کسانی که تصمیم به ساخت فیلم در سوریه داشته باشند، از ترس روبروه با برچسب سفارشی بودن یا ارائه تصویری از قرائت رسمی از سفر به این کشور صرف نظر می نمایند.
وی هم چنین گفت: برخلاف تصور، جهت ساخت فیلم در سوریه، مسدود یا محدود به آدم های خاصی نبود و هرکس دلش می خواست، می توانست به وسیله مراکز و مجراهای رسمی به این کشور سفر نموده و در آن جا فیلم بسازد.
در ادامه جلسه، سهراب خسروی، تدوینگر فیلم حلب، سکوت جنگ در پاسخ به پرسش ناصر صفاریان درباره نحوه تدوین این فیلم گفت: زمانی که پیشنهاد تدوین این فیلم را دریافت کردم، به غیر از چند مورد، تجربه چندانی در زمینه تدوین فیلم های مستند نداشتم ولی وقتی راش های این فیلم را دیدم احساس کردم در مرحله تدوین می توان یک شکلضد ریتم به این فیلم داد. شکلی از ضرباهنگ که نباید دیده می شد اما از همان ابتدا به آن نرسیدیم.
وی گفت: تدوین این فیلم، زمانی شکل نهایی خود را پیدا کرد که در این باره چند اتود زدم و آرام آرام به نسخه نهایی رسیدیم. در چنین وضعیتی تصویر معدود آدم هایی که در مقابل دوربین حضور داشتند را نیز حذف کردیم و به نماهایی از شهر نیمه ویران حلب رسیدیم که تاثیر یک جنگ مهیب در آن ها آشکار بود.
خسروی هم چنین گفت: در این زمینه حتی به استفاده از موسیقی متن هم فکر نموده بودیم اما در نهایت به این نتیجه رسیدیم که فقط از صداها و آن هم به شکلی کش دار و تکرار شده استفاده کنیم. صداهایی که اغلب شان در مرحله صداگذاری ساخته شده و مورد استفاده قرار گرفتند.
در ادامه جلسه، پالیز خوشدل در پاسخ به پرسش مسئول جلسه های نمایش فیلم، درباره طرح خود برای تدوین شبیه سازی آقای زرد گفت: این فیلم، داستان محور و حول محور شخصیتی واقعی است که درحلب سوریه زندگی می نماید، اما تصمیم سازنده فیلم این بود که کاری کند تا مخاطب در روبروه با حقیقت، دچار تردید گردد. در حقیقت، استفاده از تصویرهای آرشیوی که در آن ها مردم سوریه، تعریف خود را از مرد زردپوش ارائه می دهندو ترکیب آن با روایت یک زن ژورنالیست، از این ماجرا به همین خاطر انجام شد.
وی گفت: من به عنوان تدوینگر فیلم، تا جایی که که پتانسیل نهفته در نماها و راش های ضبط شده اجازه می داد، سعی کردم کاری کنم تا مخاطب فیلم، به تناقض میان حقیقت و آن چه که می بیند برسد.
در ادامه جلسه، ماهان خمامی پور نیز با تاکید بر این نکته گفت: زمانی که برای ساخت فیلم به سوریه رفته بودم متوجه شدم در یک موقعیت جنگی نمی توان طبق روال عادی فیلم ساخت و به همین دلیل تصمیم گرفتم تمام آموخته هایم در زمینه فیلم سازی را کنار بگذارم و به شکل دیگری کار کنم.
وی اضافه کرد: آقای زردپوشِ شهر حلب را از ایران می شناختم و به سوریه رفتم تا او را پیدا کنم. خوش بختانه خوش شانس بودم و پیروز شدم در آن حجم از ویرانه هایی که وجود داشت او را پیدا کنم. در حقیقت وقتی به سوریه رسیدم کوشش کردم طرح ذهنی خودم را با موقعیتی که با آن روبرو شده بودم تلفیق کنم.
خمامی پور هم چنین در پاسخ به پرسشی درباره راوی فیلم (که یک زن خبرنگار انگلیسی است) گفت: راوی این فیلم ساخته ذهن من است و اصلاً وجود خارجی ندارد. در حقیقت، این راوی، نماد و یک نماینده از رسانه است که سعی می نماید صرفاً گزارشی سطحی تهیه نموده و از محل خارج گردد.
بخش بعدی جلسه به صحبت های امیر اصانلو، کارگردان فیلم حلب، سکوت جنگ اختصاص داشت. وی در پاسخ به پرسش ناصر صفاریان درباره واکنش مخاطبان خارجی و تماشاگران جشنواره ها به فیلم خود گفت: این واکنش ها برای خودِ من کمی دور از ذهن بود. زمانی که برای شرکت در جشنواره ایدفا به هلند سفر نموده بودم تصورم این بود که احتمالاً پناهندگان سوری که به این کشور مهاجرت نموده اند با نگاهی انتقادی به این فیلم حمله خواهند کرد اما خوشبختانه برخورد آن ها با ذهنیت من تفاوت داشت و این ناشی از تاثیر متفاوتی بود که فیلم بر آن ها گذاشته بود.
وی گفت: تلخ ترین واکنشی که در این زمینه دریافت کردم، جمله ای بود که یکی از تماشاگران سوری گفت و من هنوز هم به آن فکر می کنم. او گفت: تو برای ساخت این فیلم به جاهایی رفته ایکه من به عنوان یک مهاجر سوری نمی توانم به آن جا برگردم و این حرف او برای من خیلی تلخ بود.
اصانلو هم چنین گفت: جالب این که واکنش تماشاگران در داخل ایران با این فیلم متفاوت بود و برخلاف تصور، اغلب آن ها به فیلم به عنوان یک بیانیه درباره جنگ سوریه نگاه می کردند. نگاهی که البته از نوعی پیش داوری درباره سفارشی بودن بعضی فیلم ها درباره سوریه ناشی می گردد.
وی اضافه کرد: متاسفانه باید گفت آن چه که مانع ارتباط فیلم ساز و مخاطبانش می گردد، پیش داوری است. قضاوتی که در همه امور زندگی ما جاری است و اغلب ما بر اساس آن نسبت به فیلم ها و مستندهای فراوری شده واکنش نشان می دهیم.
اصانلو هم چنین در پاسخ به پرسش یکی از تماشاگران درباره موضوع اصلی و نهفته در فیلم گفت: فیلم حلب، سکوت جنگ درباره جنگ داخلی سوریه نیست، درباره انسان هاست. انسان هایی که ناخواسته در هنگامه این جنگ گیر افتاده و حتی زندگی خود را نیز باخته اند.
وی سپسحلب را یکی از قدیمی ترین شهرهای زنده ترین شهرهای جهان معرفی کرد و اضافه کرد: متاسفانه در زمان جنگ، تجارت و تمدن قدیمی این شهر و سایر نقاط سوریه از بین رفته و من تمام کوشش خود را به کار گرفتم تا این ایده را در قالب یک نگاه انسانی جلو ببرم.
در انتهای جلسه، سهراب خسروی، تدوینگر فیلم حلب، سکوت جنگ نیز درباره شکل خاص تدوین این فیلم که به تعبیر ناصر صفاریان با خطر دل زدگی و ملال مخاطب روبه رو است گفت: ایده ای که در ذهن داشتم این بود که از راش های موجود، فیلمی را تدوین کنم که با مستندهای روتین تلویزیونی تفاوت داشته باشد و بتواند با مخاطبانی از جنس دیگر ارتباط برقرار کند.
وی اضافه کرد: کوشش من و امیر اصانلو این بود که سکون و سکوت جاری در لحظه های فیلم به شکل یک تعمد دیده گردد و این نکته ظاهراً در نمایش های جشنواره ای این فیلم بازتاب های خیلی خوبیداشته است.
منبع: خبرگزاری ایسنا