فارس من، شرایط مبهم شبکه ملی اطلاعات، اهرم فشار شورای عالی فضای مجازی فقط پیگیری و تذکراست - شهر سرگرمی

از وبلاگ پاییز دیدن فرمایید و کلی مقاله و خبر جالب مطالعه نمایید.

گروه علمی و دانشگاهی خبرنگاران- مریم اویسی؛ شورای عالی فضای مجازی به عنوان یکی از نهادهای مهم و تأثیرگذار در برنامه ریزی و قانونگذاری فضای مجازی و حمایت از پیغام رسان های داخلی، نقش به سزایی در طراحی شبکه ملی اطلاعات و آنالیز و ارزیابی عملکرد نهادهای مرتبط با این شبکه از قبیل وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات دارد.

فعالیت های نهادها برای تحقق شبکه ملی اطلاعات که پیش از این بارها و بارها از زبان مسؤولان مختلف درباره اهمیت آن و کم کاری دستگاه ها برای دستیابی به آن شنیده ایم، توسط مرکز ملی فضای مجازی و شورای عالی فضای مجازی رصد و ارزیابی می گردد.

در این روزها که بیش از هر زمان دیگری طرح شبکه ملی اطلاعات بر سر زبان ها افتاده است و از نهادهای قانونگذار نظیر مجلس شورای اسلامی و اعضای آن درباره تحولات این طرح پرس و جو کردیم، نوبت به شورای عالی فضای مجازی می رسد تا درباره این طرح شفافیت لازم را ایجاد کند.

تعدادی از مخاطبان در سامانه فارس من و با ثبت نظر در گفت وگوهای پیشین به دنبال ارائه یک تعریف جامع و درست از شبکه ملی اطلاعات بودند.

برای پیگیری این موضوع و آنالیز عدم تحقق شبکه ملی اطلاعات با محمدحسن انتظاری عضو شورای عالی فضای مجازی گفت وگو کردیم.

آنچه در این مصاحبه می خوانید:

شبکه ملی اطلاعات شرایط روشنی ندارد

اهرم فشار شورای عالی فضای مجازی فقط پیگیری و تذکر است

اعلام کردیم ادعای وزارت ارتباطات درباره تحقق شبکه ملی اطلاعات غلط است

زیر ساخت توسعه پیغام رسان ها فراهم نشده است

رفع فیلتر توئیتر در شورا آنالیز نشده است

شبکه ملی اطلاعات شرایط روشنی ندارد

فارس: در ابتدای این گفت وگو برای مخاطبان شرح دهید که شبکه ملی اطلاعات به چه دلیل ضرورت دارد و باید کدام نهادها برای انجام آن همکاری نمایند؟

انتظاری: چندین سال است که موضوع شبکه ملی اطلاعات به عنوان یک ضرورت بیان شده است و امیدواریم که هر چه سریعتر اجرا گردد ولی موضوع اصلی این است که یک شرایط روشن برای شبکه ملی اطلاعات هنوز وجود ندارد.

فارس: منظور شما از شرایط روشن چیست؟

انتظاری: شرایط روشن در شبکه ملی اطلاعات از نظر پیاده سازی عنوان می گردد چرا که هنوز برنامه روشنی از نحوه پیاده سازی شبکه و نحوه طراحی و برنامه زمان بندی برای انجام برنامه های در راستای تحقق شبکه ملی اطلاعات انجام نشده است. هیچ کدام از اعضای حقیقی شورای عالی فضای مجازی و حتی مرکز ملی فضای مجازی از نحوه پیاده سازی شبکه ملی اطلاعات، اطلاع دقیقی ندارند و زمانبندی برای انجام آن معین نیست.

اهرم فشار شورای عالی فضای مجازی فقط پیگیری و تذکر است

فارس: آیا شورای عالی فضای مجازی اهرم فشاری برای استفاده ندارد تا هر چه سریعتر نهادهای مرتبط با این موضوع پای کار آمده و شبکه ملی اطلاعات را ایجاد کند؟

انتظاری: چندین بار این موضوع مطرح شده است و رئیس جمهور نیز تأکید داشته اند که یکی از مسائلی که باید به آن در شورای عالی فضای مجازی پرداخته گردد شبکه ملی اطلاعات است. رئیس جمهور در چندین جلسه اخیر که برگزار گردید این موضوع را مطرح کردند که باید هر چه سریعتر به شبکه ملی اطلاعات دست پیدا کنیم.

اهرمی که در اختیار مرکز ملی فضای مجازی و همچنین اعضای حقیقی شورای عالی فضای مجازی واقع شده است تنها پیگیری، یادآوری و تذکر است و اهرم دیگری در اختیار ما قرار ندارد که از آن طریق بتوان این موضوعات را پیگیری کرد اما این مسأله چندجانبه است و فقط به یک نهاد مربوط نمی گردد.

اعلام کردیم ادعای وزارت ارتباطات درباره تحقق شبکه ملی اطلاعات غلط است

فارس: طی صحبت هایی که با مسؤولان وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات داشتیم از وزیر ارتباطات گرفته تا معاونان ایشان تأکید کردند که نزدیک به 80 درصد شبکه ملی اطلاعات تحقق یافته است و وزارت ارتباطات عنوان می نماید که زیرساخت لازم برای ایجاد شبکه ملی اطلاعات فراهم شده است. نظر شما در این باره چیست؟

انتظاری: خیر، این صحبت و این ادعا درست نیست پیش از اینکه بخواهم به صورت مبسوط این سؤال را پاسخ دهم به خبرنگاران تخصصی این حوزه پیشنهاد می کنم که در مقابل چنین ادعاهایی بیشتر تأمل نموده و حتی کسانی که می خواهند درباره شبکه ملی اطلاعات بحث و مباحثه داشته باشند یا گزارش ارائه دهند و تجزیه و تحلیل آماری داشته باشند این پیشنهاد را دارم که با شبکه ملی اطلاعات بیشتر آشنا شوند و از مرکز ملی فضای مجازی نیز می خواهم تا دوره های چند ساعته برگزار نمایند تا با تعریف درست و کامل از شبکه ملی اطلاعات هم خبرنگاران آشنا شوند و هم افرادی که به این موضوع علاقه دارند.

این موضوع باعث می گردد زمانی که شخص یا نهادی ادعایی درباره شبکه ملی اطلاعات دارند و می گویند که توانسته چند درصد از آن را محقق نمایند خبرنگارانی که متوجه شوند که این سخنان تا چه حد درست و تا چه حدی غلط است.

شبکه ملی اطلاعات طبق تعریف دو مصوبه دارد که یکی از این مصوبات کاملاً روشن و شفاف در دی ماه سال 92 و دیگری در مرداد ماه سال 95 ارائه شده است. در این مصوبه تعریف شبکه ملی اطلاعات، الزامات و تبیین الزامات به طور کامل آمده است.

اهرمی که در اختیار مرکز ملی فضای مجازی و همچنین اعضای حقیقی شورای عالی فضای مجازی واقع شده است تنها پیگیری، یادآوری و تذکر است و اهرم دیگری در اختیار ما قرار ندارد که از آن طریق بتوان این موضوعات را پیگیری کرد اما این مسأله چندجانبه است و فقط به یک نهاد مربوط نمی گردد

فارس: لطفاً برای مخاطبان ما تعریف درستی از شبکه ملی اطلاعات را ارائه کنید چرا که این موضوع خواسته تعداد زیادی از شهروندان بوده است تا بتوانیم انتها با یک تعریف درست و صحیح از شبکه ملی اطلاعات آن را از نهادها درخواست و مطالبه کنیم.

انتظاری: شبکه ملی اطلاعات زیرساخت فضای مجازی کشور است و به عبارتی دیگر این زیرساخت از چند لایه تشکیل می گردد، یکی از این زیرساخت ها، زیرساخت فیزیکی است که شبکه مخابراتی کشور را شامل می گردد و از قدیم سرمایه گذاری زیادی بر روی این حوزه شده است.

یکی دیگر از لایه های مهم شبکه ملی اطلاعات در لایه اطلاعات و شبکه اطلاعاتی کشور است که خدمات پایه و کاربردی را عمدتاً شامل می گردد که از آنها می توان به دیتاسنترها و ابزاری شبیه به این اشاره نمود که این موضوع تاکنون فراهم نشده است.

فارس: پس شما گزارشی که وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات درباره شبکه ملی اطلاعات ارائه داده است را نادرست می دانید؟

انتظاری: در گزارشی که وزارت ارتباطات به مرکز ملی فضای مجازی ابلاغ کرد این مرکز ارزیابی های لازم را انجام داد و بر اساس گزارشات به این جمع بندی نرسیدیم که 80 درصد شبکه ملی اطلاعات توسط این وزارتخانه محقق شده است و به همین دلیل این موضوع را نیز اعلام کردیم. بنابراین تعریفی که بعضی از آقایان و مدیران وزارت ارتباطات درباره این شبکه ارائه می دهند منطبق با تعریف مصوب شورای عالی فضای مجازی نیست و حتی منطبق با آنچه که به آنها برای انجام واگذار کردیم نیز نیست لذا این انتظار می رود که وزارت ارتباطات این تعاریف را عوض و فعالیت هایی را که انجام می دهد اصلاح کند.

شبکه ملی اطلاعات زیرساخت فضای مجازی کشور است و به عبارتی دیگر این زیرساخت از چند لایه تشکیل می گردد، یکی از این زیرساخت ها، زیرساخت فیزیکی است که شبکه مخابراتی کشور را شامل می گردد و از قدیم سرمایه گذاری زیادی بر روی این حوزه شده است

احتیاج به برنامه اجرایی برای تحقق شبکه ملی اطلاعات

فارس: آیا راهکاری برای تحقق هر چه سریعتر شبکه ملی اطلاعات وجود دارد و شورای عالی فضای مجازی این راهکار را پیشنهاد نموده است؟

انتظاری: راهکار این است که اسنادی که برای تحقق شبکه ملی اطلاعات ابلاغ می گردد را تبدیل به برنامه اجرایی کنیم یعنی در ابتدا طراحی مفهومی به تصویب شورای عالی فضای مجازی برسد و سپس به وسیله مرکز ملی فضای مجازی برنامه پیاده سازی مصوب گردد.

وزارتخانه نیز باید طرحش را برمبنای طراحی مفهومی که از الزامات شبکه ملی اطلاعات ناشی می گردد طرحش را ارائه و طبق مصوبات شورای عالی فضای مجازی به انجام برساند. به این ترتیب این اختلاف نظرها رفع می گردد و بودجه ای که سازمان مدیریت و برنامه ریزی بودجه برای پیشرفت و پیاده سازی شبکه ملی اطلاعات تخصیص می دهد نیز برمبنای نظارت مرکز ملی فضای مجازی به نهادها تخصیص پیدا می نماید و مسائل موجود درباره تحقق این طرح حل می گردد.

باید شورای عالی فضای مجازی برای تقسیم و تخصیص بودجه اقدام کند

فارس: طی اظهارنظر کارشناسان مختلف عنوان شده است که بودجه زیادی برای تحقق شبکه ملی اطلاعات احتیاج نیست، نظر شما درباره این موضوع چیست؟

انتظاری: این موضوع که عنوان می گردد بسترها فراهم است و احتیاج به بودجه وجود ندارد مورد تأیید من نیست چرا که باید برمبنای طراحی های وزارت ارتباطات برنامه ها شکل گرفته و برای آن بودجه مشخص گردد. در حال حاضر نیز بسیاری از مقادیر بودجه ای که برای شبکه ملی اطلاعات در نظر گرفته می گردد برای شبکه ارتباطی هزینه شده است.

شبکه ارتباطی به این معنا که شبکه ارتباطی سنتی مخابرات با بودجه های مختلف توسعه پیدا نموده و این موضوع به این معنی نیست که لایه ای از شبکه ملی اطلاعات به طور کامل اجرا شده است. به همین دلیل باید ابتدا برنامه ها و طرح ها را آنالیز کرد و بعد دید که چه میزان هزینه برای برنامه های شبکه ملی اطلاعات مورد احتیاج است.

این موضوع که عنوان می گردد بسترهای شبکه ملی اطلاعات فراهم است و احتیاج به بودجه وجود ندارد مورد تأیید من نیست چرا که باید برمبنای طراحی های وزارت ارتباطات برنامه ها شکل گرفته و برای آن بودجه مشخص گردد، در حال حاضر نیز بسیاری از مقادیر بودجه ای که برای شبکه ملی اطلاعات در نظر گرفته می گردد برای شبکه ارتباطی هزینه شده است

زیر ساخت توسعه پیغام رسان ها فراهم نشده

فارس: در روزهای قطعی اینترنت که در دو هفته گذشته شاهد آن بودیم، نبود یک پیغام رسان داخلی فعال که مردم بتوانند در بستر آن هم موضوع ارتباط را رفع نموده و هم کسب و کارهای خود را داشته باشند بیشتر از قبل احساس می شد چه کارهایی برای فعالیت مفید پیغام رسان ها انجام می گردد؟

انتظاری: کاری که باید انجام گردد این است که شبکه ملی اطلاعات با تعریفی که مصوب شورای عالی فضای مجازی است به انجام برسد چرا که بر اساس آن تعریف، زیرساخت فضای مجازی کشور یعنی شبکه ملی اطلاعات باید آماده گردد تا این پیغام رسان ها بتوانند در این بستر حضور پیدا نموده و همچنین این امکان وجود داشته باشد که نرم افزارهای پیغام رسان توسعه پیدا نمایند.

در حال حاضر چیزی که به این پیغام رسان های داخلی فشار می آورد و موجب اختلال در کار آنها می گردد این است که زیرساخت های توسعه پیغام رسان ها نیز فراهم نشده و باید خودشان این زیرساخت ها را فراهم نمایند. این کار ناصوابی است و به همین دلیل است که بعضی از پیغام رسان ها اشکالاتی را در بدنه خود دارد.

کاری که باید انجام گردد این است که شبکه ملی اطلاعات با تعریفی که مصوب شورای عالی فضای مجازی است به انجام برسد چرا که بر اساس آن تعریف، زیرساخت فضای مجازی کشور یعنی شبکه ملی اطلاعات باید آماده گردد تا این پیغام رسان ها بتوانند در این بستر حضور پیدا نموده و همچنین این امکان وجود داشته باشد که نرم افزارهای پیغام رسان توسعه پیدا نمایند

فارس: فعالیت پیغام رسان ها را از لحاظ فنی چگونه می بینید؟

انتظاری: واقعیت این است که نرم افزارهای داخلی هم به لحاظ تیم فنی بسیار قوی هستند و هم توانسته اند در تحولات اجرا شده خودشان را ارتقا دهند و بسیاری از مسائل کشور را حل نمایند ولی باید زیرساخت مورداحتیاجشان که در الزامات شبکه ملی اطلاعات نیز مصوب شده توسط وزارت ارتباطات تهیه گردد و در اختیار آنها قرار بگیرد تا آنها نیز بتوانند فعالیت خود را انجام دهند لذا مشکل اصلی در این قسمت وجود دارد.

رفع فیلتر توئیتر در شورا آنالیز نشده

فارس: یکی از موضوعاتی که وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات پیش از این مطرح نموده بود موضوع رفع فیلتر توئیتر است که خود را موافق این قضیه نشان داده است، نظر این شورا درباره رفع فیلتر چیست؟

انتظاری: این موضوع در شورای عالی فضای مجازی آنالیز نشده ولیاصولاً مصوبه سال 96 شورای عالی فضای مجازی تحت عنوان ساماندهی پیغام رسان های اجتماعی مرجعی است که ما بر اساس آن فعالیت می کنیم، این مصوبه به وزارت ارتباطات نیز ابلاغ شده است، بر این اساس وزارت ارتباطات و یا حتی وزارت ارشاد نیز باید به آن پایبند باشد و طبق آن مصوبه پیغام رسان های خارجی که می خواهند در کشور فعالیت داشته باشند باید مجوزهای لازم را اخذ نموده و در داخل کشور ثبت گردد. همچنین حد و حدود این پیغام رسان ها معین و باید از مقررات کشور تمکین نمایند.

در مواقعی که خلاف مصوبات و قوانین عمل کردند باید بر اساس قانون جوابگو باشند اما هنوز مصوبه و قوانین به طور کامل ایجاد نشده است و تأکید بر اجرای مصوبه پیغام رسان های اجتماعی را می توان در سایت مرکز ملی فضای مجازی مشاهده کرد.

انتهای پیغام/