روزهای خوب میراث فرهنگی در راه است - شهر سرگرمی

به گزارش خبرنگاران، نمایندگان در جلسه علنی خود در 29 اردیبهشت 98، با تصویب کلیات طرح یک فوریتی حمایت از مرمت و احیای بافت های تاریخی فرهنگی و توانمندسازی مالکان و بهره برداران بناهای تاریخی فرهنگی با 138 رأی موافق، 36 رأی مخالف و 4 رأی ممتنع از مجموع 219 نماینده حاضر در جلسه موافقت کردند.

این طرح از سال 1393 و در دوره قبلی به مجلس تقدیم شد اما بنابه دلایلی رأی نیاورد و بعد از گذشت پنج سال، نمایندگان مجلس با توجه به اهمیت حوزه میراث فرهنگی، در اقدامی به اهمیت صیانت از بافت ها و محوطه های تاریخی کشور، به این طرح رای مثبت دادند.

این طرح که از روز اول با استقبال مدیران، کارشناسان و فعالان حوزه میراث فرهنگی روبه رو شد، نگاه بسیار خوب نمایندگان مجلس را به دنبال دارد و موارد بسیار خوبی را برای حمایت از حوزه میراث فرهنگی و مرمت آثار و بناهای تاریخی در دل خود جای داده است.

یک بسته حمایتی کامل

این مصوبه مجلس از ابتدا مورد تأیید و حمایت سازمان میراث فرهنگی نهاده شد و علی اصغر مونسان معاون رئیس جمهوری و رئیس سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری، با قدردانی از نمایندگان مجلس، طرح حمایت از مرمت و احیای بافت های تاریخی و فرهنگی را یک بسته حمایتی از حوزه میراث فرهنگی دانست.

رئیس سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری در پی تصویب این طرح در مجلس در گفت وگو با خبر 20 شبکه 4 سیما درباره این طرح گفت: خوشبختانه نمایندگان محترم مجلس قانونی را مصوب کردند که یک بسته حمایتی بسیار خوب از حوزه میراث فرهنگی است و از نمایندگان محترم خصوصاً کمیسیون فرهنگی مجلس تقدیر و تشکر می کنم.

او افزود: در حقیقت ما در این قانون شاهد هم افزایی دستگاه های مختلف برای حمایت از مرمت و احیای بناها و بافت های فرهنگی تاریخی کشور خواهیم، همچنین این قانون به توانمندسازی مالکان و بهره برداران از این بناهای تاریخی نیز یاری شایانی می نماید و تحولی به نوع نگاه کشور به بافت های تاریخی و فرهنگی خواهد بود که موجب شکوفایی، حفاظت و صیانت از این آثار گران بهای میراث فرهنگی کشور خواهد شد و یاری شایانی به مدیریت یکپارچه در این بافت های تاریخی خواهد داشت.

مونسان افزود: یکی از موارد بسیار خوب در این طرح این است که ظرف دو سال آینده محدوده های بافت های تاریخی باید توسط سازمان میراث فرهنگی و همکاری وزارت راه و شهرسازی و بنیاد مسکن، معین شود. ضمن این که بر اساس این مصوبه، دولت موظف شده است تدابیر لازم را برای جبران محدودیت های اعلام شده از قبیل تراکم و زمین معوض بیندیشد.

مونسان در ادامه گفت: یکی از موضوعات بسیار خوب دیگر که در این طرح به صورت قانون از سوی نمایندگان تصویب شد این است که اگر در بافت های فرهنگی تاریخی تخلفی صورت گیرد، به کمیسیون ماده 110 ارسال نمی شود تا برای آن جریمه معین شود بلکه حتماً قلع وقمع می شود و با پرداخت جریمه مشکل حل نخواهد شد، این موضوع خیلی به صیانت از بافت ها و بناهای تاریخی یاری خواهد نمود.

معاون رئیس جمهوری به یکی دیگر از ماده های موجود در این طرح اشاره نمود و افزود: در این طرح، همه دستگاه های اجرایی موظف شده اند هزینه های مربوط به پژوهش و حفاظت از آثار منقول و غیرمنقول ثبت شده ملی را که در اختیار آن هاست از محل اعتبارات داخلی خود انجام دهند.

او ادامه داد: نکته مهمی که در این طرح به توانمندسازی مالکان و بهره برداران از بافت های تاریخی یاری می نماید این است که بانک ها موظف شدند که اسناد مالکیت بناهای تاریخی ثبت شده را که قابل انتقال است به عنوان وثیقه بپذیرند که این موضوع خیلی یاری می نماید که مالکان و بهره برداران به وسیله اسناد بناهای تاریخی بتوانند تسهیلات دریافت نمایند. ضمن این که بانک مرکزی نیز موظف شده است به وسیله بانک های عامل همه تسهیلاتی که در قانون احیای بافت های فرسوده وجود دارد برای بناهای تاریخی نیز اختصاص دهد.

رئیس سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری ادامه داد: موضوع دیگری که در این طرح به آن اشاره شده است، موضوع مهارت آموزی است که بر اساس این مصوبه وزارت کار موظف شد به وسیله سازمان فنی و حرفه ای برای تربیت استادکاران و کاردان های تجربی در حوزه مرمت آثار تاریخی اقدام کند، همچنین وزارت علوم و وزارت آموزش وپرورش موظف شده اند که سرفصل ها و محتوای دروس و شیوه آموزش را به گونه ای تدوین نمایند که قابل این باشد که این دانش آموختگان تبدیل به مهارت آموزان در حوزه مرمت شوند.

طرح نوید بخش مجلس

محمدحسن طالبیان معاون میراث فرهنگی کشور در همان روزهای اول تصویب این طرح با قدردانی از توجه نمایندگان مجلس به حوزه میراث فرهنگی و آثار و بناهای تاریخی در کشور از این طرح به عنوان یک طرح جامع نام برد و گفت: طرح حمایت از مرمت و احیای بافت های تاریخی فرهنگی، نوید بخش روزهای خوب برای میراث فرهنگی است.

او با اشاره به تصویب این طرح در جلسه روز گذشته مجلس، این مصوبه را حمایت عملی نمایندگان مجلس از حوزه میراث فرهنگی قلمداد کرد و گفت: از نمایندگان محترم مجلس و نیز دستگاه های مرتبط که مدت طولانی برای آنالیز و تهیه این طرح کوشش کردند و جلسات تخصصی برگزار کردند تشکر و قدردانی می کنم.

او افزود: طرح حمایت از مرمت و احیای بافت های تاریخی فرهنگی در حقیقت به حمایت های بیشتر از مالکان بناهای تاریخی و ساکنان خانه های تاریخی یاری می نماید.

او افزود: ضمن این که این طرح یک طرح حمایتی از سرمایه گذارانی است که در بافت های تاریخی سرمایه گذاری می نمایند.

طالبیان گفت: یکی از مهم ترین نتایج این طرح این است که به یکپارچگی ارائه خدمات در بافت های فرهنگی تاریخی یاری می نماید.

معاون میراث فرهنگی کشور توضیح داد: یکی از مسائلی که وجود دارد این است که در طرح تفصیلی و یا طرح هادی، امکان این وجود داشت که بافت های تاریخی و فرهنگی آن طور که باید و شاید موردتوجه قرار نگیرند که با تصویب این طرح، این بافت ها در قالب طرح ویژه مورد آنالیز قرار می گیرند.

طالبیان در بخش دیگری از صحبت های خود به ارزش سند بناها و خانه های بافت های فرهنگی - تاریخی اشاره نمود و افزود: در ارائه تسهیلات، اسناد خانه های تاریخی واقع در بافت های فرهنگی تاریخی خیلی موردتوجه قرار نمی گرفت که با این طرح خوب مجلس، اسناد این خانه ها نیز به عنوان یک وثیقه ارزشمند مورد قبول بانک ها خواهد بود.

یک مصوبه مترقی

سید هادی احمدی مدیرکل حفظ و احیای بناها، بافت ها و محوطه های تاریخی نیز با اشاره به اهمیت این طرح گفت: طرح حمایت از مرمت و احیای بافت های تاریخی، یک مصوبه مترقی است و از نمایندگان مجلس برای تصویب این طرح نهایت تشکر را داریم.

او در تشریح پیشینه این طرح گفت: موضوع این طرح از مجلس قبلی شروع شد و زمان طرح آن به 5 سال قبل بازمی شود، 5 سال پیش این طرح به عنوان یک پیشنهاد در مجلس مطرح شد و در این مدت 5 سال گذشته، جلسات تخصصی بسیار زیادی در مورد این طرح برگزار گردید.

احمدی افزود: در این مدت دستگاه های مختلف ازجمله سازمان میراث فرهنگی در نشست با نمایندگان مجلس در کمیسیون هایی مثل کمیسیون فرهنگی و نیز نشست های تخصصی در سازمان میراث فرهنگی به آنالیز این طرح پرداختند و سال گذشته این طرح در مجلس مطرح و خوشبختانه در جلسه علنی روز گذشته مجلس تصویب شد.

مدیرکل حفظ و احیای بناها، بافت ها و محوطه های تاریخی، ادامه داد: این طرح در حقیقت یک حلقه مفقوده در مورد مالکان بناها و خانه های تاریخی بود که خوشبختانه با نظر مساعد نمایندگان مجلس تصویب شد.

او افزود: افرادی که در بافت های تاریخی زندگی می نمایند به خاطر رعایت قوانینی مثل حریم آثار تاریخی و ... محدودیت هایی دارند که با تصویب این طرح محدودیت ها و مسائل مالکان خانه های تاریخی برطرف شده و به سازمان میراث فرهنگی، این اجازه را می دهد تا بیشتر به احتیاجهای مالکان خانه های تاریخی بپردازد.

احمدی در ادامه به بخش های مختلف این طرح اشاره نمود و گفت: این طرح، ماده هایی دارد که می تواند به حوزه میراث فرهنگی یاری بسیاری کند، این طرح مورد تائید و موافقت سازمان میراث فرهنگی است و ماحصل 5 سال کار کارشناسی و همکاری سازمان میراث فرهنگی، دستگاه های مختلف و نمایندگان مجلس است.

مروری بر مفاد این طرح نشان می دهد، تعریف و تمجید مدیران، کارشناسان و فعالان میراث فرهنگی از این طرح و استقبال آن ها از آن بی دلیل نیست.

متن طرح

این طرح 19 ماده دارد و در این جلسه ماده 1 این طرح مربوط به تعریف اصطلاحات به کاررفته در این قانون نیز به توضیح زیر تصویب شد:

الف) حفاظت: به معنای کلی فعالیت های پسینی و پیشینی در مورد پاسداری از ارزش های مادی است همچون بناهای تاریخی

ب) مرمت: علمی ات تخصصی و همه جانبه (کمی و کیفی) است که هدف آن حفظ، بیان و آشکار کردن ارزش های تاریخی، فرهنگی و زیبایی شناختی یک اثر با لحاظ اصالت و یکپارچگی آن است و مراحل گوناگونی اعم از تداوم، تثبیت و استحکام بخشی تا بازگردانی وضعیت موجود به وضعیت اصیل و پایدار را شامل می شود.

پ) احیا: فرایندی هدفمند از مجموع اقدامات را شامل می شود که به منظور حفاظت و ارتقای کیفی با حفظ اصالت و یکپارچگی در بافت های تاریخی-فرهنگی انجام می شود.

ت) صیانت: به معنای کلیه فعالیت های پسینی و پیشینی در مورد پاسداری از ارزش های معنوی است همچون ارزش های بناهای معنوی که مربوط به تاریخ و فرهنگ یک کشور باشد.

ث) حریم بنا: نواحی اطراف یک اثر فرهنگی، تاریخی، طبیعی ملی یا جهانی که همراه با ضوابط و مقررات قانونی با هدف محافظت مؤثر از آن اثر و حمایت های قانونی به عنوان لایه های حفاظتی (منظری، ساختاری، عملکردی) بر روی نقشه معین می شود.

ج) محدوده بافت: محدوده یک منطقه تاریخی و فرهنگی ثبت شده که همراه با ضوابط و مقررات قانونی با هدف محافظت مؤثر از آثار فرهنگی، تاریخی، طبیعی ملی یا جهانی موجود در آن منطقه و حمایت های قانونی به عنوان لایه های حفاظتی (منظری، ساختاری، عملکردی) بر روی نقشه معین می شود.

چ) کاربری متناسب: به حفظ و ارتقای هویت و ارزش های اثر با بهره گیری از ظرفیت ها و مزیت های تاریخی، فرهنگی و طبیعی و همچنین اجتماعی، مالی آن برای پاسخگویی به احتیاجهای معاصر وفق ضوابط و مقررات و قوانین ناظر به موضوع اطلاق می شود.

ح) طرح ویژه حفاظت و احیای بافت های تاریخی-فرهنگی: طرحی است که با توجه به ویژگی، ظرفیت و مزیت تاریخی، فرهنگی و طبیعی بافت تاریخی-فرهنگی شهر و روستا با هماهنگی و همکاری نزدیک کلیه دست اندرکاران و ذی نفعان در مقیاس کل تا جزء به همراه طرح مدیریتی مربوطه ارائه شده و تکالیف همه دست اندرکاران در آن روشن باشد. در این طرح علاوه بر تنظیم روابط این بخش از شهر یا روستا با سایر تقسیمات شهر و روستایی زمینه های توسعه هماهنگ شهری و روستایی مد نظر قرار گیرد.

خ) حمایت: بسترسازی مناسب برای توانمندسازی مالکان و بهره برداری و ارتقای کیفیت زندگی ساکنان بافت های تاریخی-فرهنگی

د) سازمان: سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری کشور

همچنین نمایندگان مجلس شورای اسلامی در جلسه علنی امروز دوشنبه 16 اردیبهشت مجلس و در جریان در آنالیز طرح یک فوریتی حمایت از مرمت و احیای بافت های تاریخی- فرهنگی و توانمندسازی مالکان و بهره برداران بناهای تاریخی- فرهنگی، با اکثریت آراء ماده (2) این طرح را تصویب کردند.

در متن ماده (2) این طرح آمده است: به منظور حمایت از مرمت و احیای بافت های تاریخی- فرهنگی، سازمان مکلف است:

الف- با همکاری وزارتخانه های راه و شهرسازی و کشور و بنیاد مسکن انقلاب اسلامی ظرف مدت حداکثر دو سال پس از تصویب این قانون نسبت به تکمیل، معین و ابلاغ محدوده بافت تاریخی- فرهنگی کلیه شهرها و روستاهای تاریخی اقدام کند.

ب- با همکاری وزارتخانه های راه و شهرسازی، کشور و بنیاد مسکن انقلاب اسلامی ظرف مدت حداکثر دو سال پس از تصویب این قانون نسبت به تهیه چارچوب طرح های ویژه حفاظت و احیای بافت های تاریخی- فرهنگی (ازجمله معین حرائم) با رویکرد صیانت از ارزش های تاریخی - فرهنگی و ارتقای کیفیت زندگی ساکنان این محدوده ها اقدام کند.

پ- ظرف مدت یک سال پس از تصویب این قانون، دستورالعمل های مورد احتیاج برای مدیریت بهره برداری، نگهداری و پشتیبانی بناها، اماکن و بافت های تاریخی- فرهنگی با اولویت واگذاری فعالیت ها به بخش غیردولتی را تهیه و ابلاغ کند.

حالا خبر می رسد، شورای نگهبان بعد از برطرف ایرادات مختصر این طرح، آن را تأیید نموده است و با تأیید این طرح حالا باید شاهد اتفاقات خوبی در حوزه میراث فرهنگی خصوصا بافت ها و محوطه های تاریخی باشیم؛ بافت ها و محوطه های بی شماری که شاید سال ها از بی توجهی و کم توجهی به آن ها انتقاد می شد.