قبوستان، سرزمین باستانی؛ جایی که سنگ ها آواز می خوانند - شهر سرگرمی

قبوستان را سرزمین بستر رودخانه خشک می نامند، اما 40 هزار سال پیش، این منطقه در شرق جمهوری آذربایجان سرسبز و پردار و درخت بود. پس از آخرین عصر یخبندان، مردم غارنشین گوزن و بز شکار می کردند و از دشت ها و چمن زارها غذا برداشت می کردند و از دریای خزر ماهی صید می کردند. کسانی که علاقه مند به باستان شناسی و تاریخ هستند، در تور آذربایجان حتما باید به بازدید از این منطقه بروند؛ چرا که اینجا می توان به گذشته سفر کرد و جزئیات زیادی از زندگی مردمان آن دوران را به دیدن نشست.

اگر دوست دارید برای یک بار هم که شده، سری به منطقه اسرارآمیز بزنید، برای مشاهده و مقایسه انواع تور باکو و تور جمهوری آذربایجان می توانید به وب سایت خبرنگاران سر بزنید؛ به یاری خبرنگاران تورهای آژانس های همکار را مشاهده و قیمت آن ها را مقایسه کنید؛ ما این امکان را فراهم نموده ایم تا بتوانید به راحتی و در کمترین زمان، سفرتان را مقرون به صرفه تر از همه جا برنامه ریزی کنید.

تور آذربایجان زمینی و هوایی

پس از شکل گیری اولین تمدن های بشر، گردشگران از شرق و غرب به قبوستان سفر می کردند و در غارهای آهکی اقامت می کردند و به مدت چندین نسل (تا قرن بیستم) رد پاهایی از خود روی دیوارهای این پناهگاه ها به جا گذاشته اند. این آثار سنگی (که در مجموع تعداد آن ها به 20 عدد می رسد و در 3 تپه پراکنده اند) در قلب پارک ملی قبوستان، موزه روباز منحصر به فردی به وسعت 537 هکتار، قرار گرفته است.

در این فلات سنگ آهکی در منطقه نیمه کویری، بیش از 6 هزار حکاکی روی سنگ و صخره وجود دارد که با نام سنگ نگاره شناخته می شوند. علاوه بر این، اشیای دیگری هم وجود دارد که طی چند سال در این منطقه کشف شده اند.

اشکال هنری باستانی

رحمان عبدالله اف، دبیر علمی این پارک ملی، می گوید:

سنگ نگاره ها باستانی ترین آثار هنری است که از تمدن بشر به جا مانده است.

موسیقی ای در ارتباط با هنر سنگی وجود داشت؛ بعلاوه پایکوبی، هنر و نقاشی نیز با این آثار مرتبط بودند. اما این روزها فقط سنگ نگاره های روی دیوار به جا مانده اند.

این پناهگاه ها به مدت چندین هزار سال هم محل زندگی انسان ها بودند و هم محل عبادت شان. مراسم های مذهبی و جادویی و بعلاوه عبادت اجداد و کوهستان ها نیز در این غارها برگزار می شد.

در این کنده کاری ها می توان تصویر جنگجویان، زنانی که روی بدن شان خال کوبی داشتند، گاو نر، گوزن و بز، صحنه های از ماهیگیری و تصاویری از جانفشانی مردمان آن دوره دیده می گردد.

این منظره پس از شناسایی، شاهد تغییرات زیادی بوده است. پوشش گیاهی و جانوری اصیل این منطقه بعد از تغییرات آب و هوایی از اینجا محو شدند؛ اگرچه نمی توانیم آنچه اجدادمان می توانستند مشاهده نمایند را ببینیم، اما می توانیم به آنچه که آن ها می شنیدند، گوش فرا دهیم.

سنگ های آوازخوان

قاوال داش (که در زبان ترکی به معنی سنگ دایره زنگی است) که در ورودی این پارک ملی قرار گرفته است، یکی از 4 سنگ آوازخوانی است که در قبوستان کشف شده است.

زمانی که سنگ های کوچک به این سنگ سنگین با ارتفاع 2 متر برخورد می نمایند، صدایی شبیه به صدای سنگ فراوری می گردد.

این صدا و طنین عجیب به خاطر وجود حفره های میکروسکوپی داخل صخره است که در نتیجه آب و هوای خشک و تاثیرات گاز طبیعی موجود در منطقه به وجود آمده است.

امروزه گردشگران می توانند این آلت موسیقی اولیه را به صدا درآورند و ریتم هایی بنوازند که هزاران سال قبل، مردم این منطقه می نواختند.

عبدالهه اف با اشاره به حفره کاسه مانندی که در مرکز این سنگ ایجاد شده است، می گوید:

هر یک از این سنگ ها نشانه های خاص خود را دارند. آن ها سالیان زیادی مورد استفاده قرار گرفته اند.

این سنگ روی سنگ های کوچک تر قرار گرفته تا صدای بهتر و بلندتری فراوری گردد.

یکی از مشهورترین سنگ نگاره های پارک ملی قبوستان، تصویر پایکوب هایی است که در حال اجرای یکی از پایکوبی های ملی آذربایجان به نام پایکوبی یالی هستند؛ در این پایکوبی، شرکت نمایندگان یا دست در دست هم دارند یا دست روی شانه یکدیگر می گذارند و دایره وار یا زنجیروار می پایکوبیند.

احتمالا قاوال داش برای ایجاد صداهایی برای اجرای پایکوبی یالی مورد استفاده قرار می گرفت.

تغییرات دریا

در سنگ نگاره ها می توان تصاویر قایق ها و ماهی هایی را دید که گویای این حقیقت هستند که زمانی ارتفاع دریای خزر بلندتر از امروز بود و تا این منطقه کشیده شده بود. این 3 تپه نیز شبیه جزایری در این دریا بودند.

در دوره پارینه سنگی بالایی (دوره بردوستی)، دریای خزر به دریای سیاه متصل بود و به همین علت فرصت های بیشتری برای سفرهای طولانی از نقاط دیگر اروپا وجود داشت. در بعضی از این سنگ نگاره ها تصاویر قایق هایی با 40 سرنشین هم وجود دارد.

باستانی ترین حکاکی ها از دوره پلیستوسن بالایی و اوایل دوران هولوسین (دوره ای که شامل بیش از 2 میلیون سال می گردد) تصاویری از گوزن و اسب های وحشی و بعلاوه شکار دسته جمعی حیوانات بزرگ را به تصویر کشیده است.

زمانی که در انتها دوران پلیستوسن تغییرات آب و هوایی به وقوع پیوست (یعنی حدود 11 هزار سال قبل)، اهداف شکار تغییر کرد و حکاکی های روی سنگ ها در این دوره دارای تصاویری از گراز وحشی، پرنده و آهو است.

در دوران نوسنگی که سال های 4 هزار تا 2500 سال قبل از میلاد مسیح را دربر می گیرد، صحنه هایی از پایکوبی، قربانی کردن و مراسم های مربوط به جادوگری روی سنگ ها ظهور پیدا کرد. در عصر برنز، تصاویر حیوانات، آهوی کوهی و کالسکه هایی که سواران را حمل می کردند، روی سنگ ها حکاکی شد.

در قرون وسطی، از قرن 5 تا 15 میلادی، این تغییر به کتیبه های سالامی، علامت های قبایل و صحنه های تازه و دقیقی از شکار اسب تبدیل شد.

در سال های اخیر حدود 500 اثر حکاکی روی سنگ در این منطقه کشف شده است؛ یکی از مجذوب کننده ترین آن ها، بازی متعلق به عصر برنز است که 58 حفره نام دارد که روی سنگی حکاکی شده است. این منطقه هنوز به طور کامل مورد آنالیز قرار نگرفته است، بنابراین حتما رمز و رازهای زیادی برای کشف در آن وجود دارد.

قبوستان تنها بخشی از مجذوب کنندهیت های جمهوری آذربایجان برای گردشگران است. شما می توانید برای شناخت جاذبه های گردشگری این کشور و برنامه ریزی برای بازدید از آن ها در طول سفر، لیست کاملی از جاهای دیدنی باکو رادر خبرنگاران مشاهده کنید و به اطلاعاتی مثل موقعیت مکان روی نقشه، آدرس دقیق، تصاویر و بعلاوه جاذبه های رایگان این کشور دسترسی داشته باشید.