درمان سرفه خلط دار بزرگسالان و کودکان (راهنمای جامع) - شهر سرگرمی

سرفه خلط دار چیست و چرا به آن مبتلا می شویم؟

سرفه خلط دار یکی از اصلی ترین و رایج تریج علائم بیماری هایی مانند آنفولانزا و سرماخوردگی است. خلط یا بلغم به نوع خاصی از مخاط گفته می گردد که در ریه ها و گلوی انسان شکل می گیرد و کمی غلیظ تر از مخاطی است که در بینی و سینوس ها فراوری می گردد. در بیشتر مواقع سرفه خلط دار نشانه ابتلا به بیماری نگران نماینده ای نیست و حتی می تواند به از بین رفتن و خارج شدن محرک ها و عفونت های درون ریه ها یاری کند. اما اگر وقتی احساس بیمار بودن ندارید با سرفه خلط دار روبرو شوید، باید در اسرع وقت منشا آن را که احتمالا یک بیماری زمینه ای جدی است پیدا کنید.

عفونت سیستم تنفسی، آلرژی، آسم، ریفلاکس معده به مری (GERD) و بیماری های ریوی می توانند از علل احتمالی بروز سرفه خلط دار باشند. در کنار آن ها عوامل محیطی آسیب زا و عادات شخصی نادرست مانند وقت گذراندن در محیط خشک، خوردن نوشیدنی های حاوی کافئین و الکل، سیگار کشیدن و کم آبی بدن هم می تواند باعث داشتن سرفه خلط دار گردد.

هر رنگ خلط درون سرفه نشانه چیست؟

درمان سرفه خلط دار باید پس از آشنایی کامل با علت به وجود آمدن آن آغاز گردد. رنگ خلطی که همراه با سرفه از دهانتان خارج می گردد می تواند معانی مختلفی داشته باشد و به شما در شناسایی مشکل جسمانی خود یاری کند.

• سرفه با خلط شفاف: خلط شفاف معمولا بدان معنا است که بدن شما در کوشش است تا گرده، پرز یا سایر ترکیبات حساسیت زا و محرکی که وارد سیستم تنفسی بدنتان شده را از بین ببرد و از خود خارج کند. با این حال در بعضی موارد می تواند نشان دهنده بروز یک عارضه جدی تر مانند برونشیت ویروسی ریه و ذات الریه یا پنومونی ویروسی باشد.
• سرفه با خلط زرد یا سبز: در صورت مشاهده خلط زرد یا سبز در سرفه خود باید بدانید که بدن شما در حال مبارزه با نوعی عفونت است. افراد معمولا در مرحله اول خلط های زرد رنگ را در سرفه های خود مشاهده می نمایند و هر چه قدر عفونت بیشتر در بدنشان می ماند رنگ خلط ها بیشتر به سمت رنگ سبز می رود. این نوع خلط می تواند از علا ئم بیماری های سینوزیت، برونشیت، ذات الریه و فیبروز سیستیک هم باشد.
• سرفه با خلط سفید: بلغم سفید در سرفه می تواند نشانه بیماری های مختلفی چون برونشیت ویروسی، ریفلاکس معده به مری (GERD)، انسداد ریوی مزمن (COPD) و حتی نارسایی قلب باشد. البته برای عارضه آخر این نوع سرفه باید همراه با علائم دیگر آن مشاهده گردد.
• سرفه با خلط سیاه: خلط سیاه که گاهی اوقات با نام ملانوپتیزی (Melanoptysis) هم شناخته می گردد به علت استعمال دخانیات و سیگار، تنفس در گرد و غبار زغال یا سایر مواد مسموم و ابتلا به عفونت های قارچی در سرفه های فرد دیده گردد.
• سرفه با خلط دارای لکه های قهوه ای: وقتی بلغم درون سرفه های شما رنگ قهوه ای پیدا می نماید باید بدانید که تنفس در مکان های دارای گرد و غبار و هوای مسموم و ابتلا به بیماری هایی چون آبسه ریه، ذات الریه باکتریایی، برونشیت باکتریایی و فیبروز سیستیک باعث خونریزی در سیستم تنفسی شما شده و حالا با گذشت زمان رنگ قرمز خون به رنگ قهوه ای درآمده است.
• سرفه با خلط خونی یا صورتی: سرفه کردن خلط خونی نشان دهنده وجود یک مشکل جدی و بسیار مهم در بدن شما است و در صورت مشاهده آن باید فورا به پزشک مراجعه کنید. نارسایی قلبی، ذات الریه، سل، سرطان ریه و آمبولی ریه از اصلی ترین علل بروز این نوع سرفه به شمار می آیند.

درمان سرفه خلط دار بزرگسالان

درمان سرفه خلط دار به علت بروز این مشکل بستگی دارد و پزشک شما بر اساس عارضه ای که باعث دیده شدن خلط در سرفه های شما شده است، راهکارها و داروهای متفاوتی را به شما توصیه کند. با این وجود روش ها و نکاتی که در ادامه به آنالیز آن ها می پردازیم می توانند تا حد زیادی باعث برطرف و تسکین سرفه خلط دار شوند.

نوشیدن مایعات را در اولویت های خود قرار دهید

نوشیدن آب یکی از اولین توصیه هایی است که همه افراد متخصص و غیرمتخصص در هنگام بیماری به شما می نمایند؛ به همین علت ممکن است این نکته به نظرتان کلیشه ای و تکراری به نظر برسد. اما باید به یاد داشته باشید که نوشیدن مایعات آن هم به اندازه زیاد به رقیق شدن مخاط یاری می نماید. مایعات گرم می توانند برای پاکسازی مخاط درون قفسه سینه و بینی مفید واقع شوند و گرفتگی گلو را کاهش دهند.

آب نمک غرغره کنید

تحقیقات نشان می دهند که غرغره کردن آب نمک گرم می تواند به تسکین علائم سرماخوردگی و آنفولانزا و همینطور درمان سرفه خلط دار یاری کند. برای انجام این کار یک فنجان آب گرم را با نصف یک قاشق چای خوری نمک مخلوط کنید. سپس یک جرعه از محلول به دست آمده را بنوشید و آن را به مدت 30 الی 60 ثانیه غرغره کنید. این کار را 2 الی 3 بار در روز تا زمانی که علائم بیماری بهبود پیدا نمایند و دیگر خلطی در سرفه هایتان دیده نگردد ادامه دهید.

سر خود را بالا بیاورید و صاف نگه دارید

سعی کنید سر خود را به خصوص در هنگام شب به صورت عمودی و صاف نگه دارید؛ این کار به افزایش سرعت تخلیه خلط درون سیستم تنفسی بدن شما یاری می نماید. برای انجام این کار موقع خواب چندین بالشت را زیر سر خود بگذارید و سپس سعی کنید به همان حالت بخوابید. اگر خلط درون سرفه هایتان زیاد است این روش ها و نکات کوچک می توانند بر روند کاهش آن ها تاثیر قابل توجهی بگذارند.

از روغن های درمانی بهره ببرید

بعضی از مطالعات نشان داده اند که یک سری از روغن ها می توانند به تسکین و شل شدن مخاط درون قفسه سینه یاری نمایند. روغن های نعناع و اکالیپتوس دو نوع روغن هایی هستند که برای برطرف گرفتگی درون سیستم تنفسی بدن مفید واقع می شوند. اما دقیقا چطور می توانید از این روغن ها برای کاهش و درمان سرفه های خلطی بهره ببرید؟ برای این کار سه روش وجود دارد.

• در روش اول می توانید یک دیفیوزر روغن یا اسانس را بخرید و چند قطره از یکی از روغن های نعناع یا اکالیپتوس را درون آن بچکانید. دیفیوزر را در حمام بگذارید تا در هنگام دوش گرفتن عطر روغن ها در فضا بپیچید و بتوانید آن را استشمام کنید.
• در روش دوم فقط کافی است تا چند قطره از اسانس یا روغن های نعناع و اکالیپتوس را در یک ظرف آب گرم بریزید. سپس روی سرتان یک حوله بیاندازید و روی ظرف خم شوید. 5 الی 10 دقیقه در این حالت بمانید و بخار را به خوبی وارد ریه های خود کنید.
• در روش آخر می توانید 12 قطره از روغن مورد نظر خود را پس از انجام تست پوست به صورت مستقیم روی قفسه سینه خود بمالید تا از فواید آن بهره ببرید.

استفاده از عسل را نباید فراموش کنید

عسل در طول تاریخ به عنوان یک ماده تسکین دهنده برای درمان انواع بیماری ها مورد استفاده قرار گرفته است و با خواص ضدالتهابی خود شناخته می گردد. این ماده یکی از اصلی ترین درمان های خانگی برای 17 بیماری در بچه ها است و اگر فرزندتان از خوردن داروها و شربت های تلخ خودداری می نماید گزینه بسیار مناسبی برای او باشد. شواهد نشان می دهند که عسل می تواند به کاهش و درمان سرفه های خلط دار بزرگسالان هم یاری کند. بنابراین پیشنهاد می کنیم ترکیب عسل با آب گرم را در هنگام مواجهه شدن با خلط در سرفه هرگز نباید فراموش کنید.

از سیگار کشیدن و قرار گرفتن در معرض دود آن خودداری کنید

سیگار کشیدن در واقع می تواند مخاط درون ریه، گلو و بینی شما را افزایش بدهد، بنابراین در صورت دیده شدن خلط درون سرفه های خود باید مصرف آن را کنار بگذارید. به یاد داشته باشید که حتی اگر خودتان هم به استعمال دخانیات و سیگار عادت ندارید قرار گرفتن در کنار کسانیکه از آن ها استفاده می نمایند می تواند روی شرایط سلامتی شما تاثیر بگذارد.

تغذیه سالم داشته باشید

برای درمان سرفه خلط دار بچه ها و بزرگسالان شما باید رژیم غذایی خود را اصلاح کنید و به مصرف بیشتر میوه ها، پیاز، لیمو، فلفل هندی و سیر روی بیاورید. بعلاوه اگر به بیماری ریفلاکس معده مبتلا هستید باید از خوردن غذاهایی که باعث تحریک این عضو از بدن می شوند خودداری نمایید. علاوه بر این ها، بعضی غذاها می توانند باعث بروز واکنش هایی شبیه به حساسیت فصلی را در بدن شما به وجود بیاورند که باعث آبریزش بینی و خارش گلو می شوند. در نتیجه این دو مشکل مخاط درون سیستم تنفسی بدن شما زیاد می گردد و درون سرفه های خود خلط مشاهده می کنید. بنابراین بهتر است واکنش های غذایی خود را به دقت زیر نظر داشته باشید. در کنار همه این ها به یاد داشته باشید که مصرف الکل و نوشیدنی های کافئین دار برای کسانیکه با مشکل سرفه خلط دار روبرو هستند مضر و در نتیجه ممنوع است؛ چرا که باعث کم آبی بدن آن ها می گردد.

جلوی سرفه خود را نگیرید و بینی خود را به آرامی خالی کنید

سرفه روش بدن انسان برای خارج کردن ترشحات اضافی درون ریه ها و گلو است؛ به همین علت پیشنهاد می کنیم هرگز جلوی سرفه های خود را نگیرید و آن ها را سرکوب نکنید. تف کردن خلط بسیار بهتر و سالم تر از قورت دادن آن است. از طرف دیگر همه ما در هنگام ابتلا به سرماخوردگی و آنفولانزا وسوسه می شویم که گرفتگی درون بینی خود را با فشار وارد کردن به خودمان از بین ببریم. این کار می تواند باعث آسیب تماشا سینوس ها و بروز درد و عفونت در گلو و بینی شما گردد؛ بنابراین حتما از انجام آن خودداری کنید.

درمان سرفه خلط دار در بچه ها

تمامی روش ها و راهکارهای درمانی که کمی بالاتر برای درمان سرفه خلط دار بزرگسالان به شما معرفی کردیم می توانند برای بچه ها هم مورد استفاده قرار بگیرند اما بهتر است با احتیاط و تحت نظر پزشک آن ها را انجام دهید. برای مثال، سعی کنید با جایزه دادن به کودک خود از او بخواهید تا هر بار خلط درون سرفه خود را تف کند. دادن شربت های گرم حاوی عسل و آبمیوه های طبیعی به کودک و همینطور قرار دادن او در وان آب گرم می تواند تا حد زیادی به درمان سرفه خلط دار ناشی از بیماری های مختلف یاری کند. علاوه بر این، گذاشتن یک دستگاه بخور مناسب در کنار تخت کودک هنگام خواب، سرعت بهبودی شرایط سلامتی او را افزایش می دهد. در کنار همه مواردی که گفته شد به 10 نکته مهم درباره تغذیه و سلامت بچه ها هم توجه داشته باشید تا بیماری بچه ها زودتر بهبود پیدا کند.

برای درمان سرفه خلط دار از چه داروهایی استفاده کنیم؟

درمان های مختلفی برای درمان سرفه خلط دار وجود دارند که می توانید با توصیه و تجویز پزشک به سراغ استفاده از آن ها بروید. داروهای خلط آور مخاط شما را رقیق می نمایند و باعث باز شدن راه های تنفسی شما به وسیله سرفه کردن می شوند. داروهای گایافنزین و دورناز آلفا دو مورد از درمان هایی هستند که ممکن است احتیاج باشد برای درمان سرفه خلط دار و کاهش مخاط درون ریه خود مصرف کنید.

چه زمانی باید به پزشک مراجعه کنید؟

مخاطی که به وسیله سرفه آلرژیک یا سرفه ناشی از بیماری های دیگر از بدن شما خارج می شوند می تواند به معنای این باشد که بدن شما در حال مبارزه با یک ویروس است. اما گاهی اوقات این مشکل می تواند نشان دهنده ابتلا به بیماری های جسمانی جدی تر باشد. آبریزش بینی یا احساس گرفتگی در بینی ممکن است نشانه آلرژی یا عفونت سینوسی باشد؛ کسانیکه دائما با این دو مشکل دست و پنجه نرم می نمایند باید درمان خود را تحت نظر پزشک متخصص انجام دهند. علاوه بر این ها، در صورت مشاهده علائم زیر باید در اسرع وقت به پزشک مراجعه کنید:

• ادامه دار شدن سرفه ها برای بیشتر از 10 روز
• ترشحات بینی دارای بوی نامطبوع
• تاری دید همراه با گرفتگی بینی
• وجود لکه های زرد و سفید در پشت گلو
• قرمز یا سیاه بودن خلط سرفه

سخن پایانی

سرفه های خلط دار می توانند به عنوان نشانه بروز یک بیماری موقت مانند سرماخوردگی یا یک عارضه جدی تر در سیستم تنفسی انسان به شمار آورده شوند. عدم آشنایی با علل بروز این نوع سرفه و نادیده گرفتن روند درمان آن می تواند باعث شرایط جسمانی شما را وخیم تر کند. بنابراین در صورت داشتن سرفه خلط دار سعی کنید با رعایت مراقبت های خانگی، استفاده از داروهای مناسب و عمل به توصیه های پزشک آن را درمان و مدیریت نمایید.